DE EERLIJKSTE VERHOUDING DIE IK OOIT HEB GEHAD

Polyamorie, van meerdere partners tegelijk houden , ineens is er een keurig woord voor. Zijn er veel van dat soort mensen? De Stichting Polyamorie Nederland verspreidt een nieuwsbrief naar 4600 adressen en runt een datingsite en een maandelijks café voor gelijkgestemden in Utrecht, Heerde en Groningen.  Ook in Antwerpen en Brussel zijn er zulke plekken. De bezoekers delen openhartig hun ervaringen.

Bestuurslid Benny Lobo is relatietherapeut. Zij zegt: “Er is een essentieel verschil met de heel veel grotere groep swingers (partnerruilers): bij ons ligt de nadruk op liefde, niet op seks.”
Benny is gelukkig getrouwd en heeft tegelijk een vaste relatie met een ander. In het boek Ik houd van twee mannen van Ageeth Veenemans wordt de kwetsbaarheid van zo’n verbinding helder duidelijk gemaakt. Iemand moet een ander leren delen of ook zelf een tweede partner vinden. Mensen moeten zich realiseren dat controle over een partner een illusie is, die meestal tot conflict leidt. De lat wordt veel te hoog gelegd als je vindt dat jij alles aan geluk en vervulling bij die ene, perfecte partner moet vinden. Want omgekeerd moet jij dan dus ook het ideaal uit de Bouquet-reeks zijn.

Emeritus Hoogleraar Emancipatiekunde Prof. Iteke Weeda noemde het liefde in meervoud. Relatietherapeute Leonie Linssen zegt dat je pas succesvol polyamoureus kan zijn als je eerst geleerd hebt hoe je succesvol monogaam kunt zijn.  Natuurlijk kan een grote bindingsangst ook resulteren in alsmaar van partner veranderen, maar dat is niet het kenmerkende van de polyamorie, waar bestendigheid van de relatie juist een grote rol speelt.
“Eerlijkheid is dan noodzakelijk,” vindt Ellen, bezoekster aan het P-café in Heerde, “maar niet altijd in detail nodig. Het kan immers gauw teveel worden of pijnlijk als je met allerlei sappige verhalen aan komt en als er dan vergeleken wordt. Ik ben mij er sterk van bewust dat ik bij mijn andere vriend totaal andere stukken van mij zelf laat zien dan in mijn huwelijk. Dat is juist de kern. Ik kom ook schaduwkanten tegen van mijzelf die ik in de gewoontepatronen van mijn relatie knap onder de tafel had geveegd vanwege de lieve vrede.”
Is de polyamorie dan niet een vorm van elders afreageren van relatiespanning?
“Nee, dat hoeft beslist niet zo te zijn,” legt Herman uit. “Ik werd zonder waarschuwing plotsklaps heftig verliefd op iemand in mijn werkomgeving. Ik ben 45, altijd blij geweest met mijn echtgenote, we zijn al 21 jaar getrouwd. We gingen voor de noodzakelijke variatie ook wel eens naar een parenclub in Moordrecht, maar dat ging toch alleen om een seksueel verzetje. Dit was anders. Dit was liefde. Maar in mijn contact met Ingrid werd ik gewoon weer avontuurlijke puber en dat heeft mijn huwelijk ook veel vrolijks gebracht. Er zijn wel goede afspraken nodig want toch ligt er vaak jaloezie op de loer. ”
Jaloers? Op wat dan?
“Iedereen moet zijn of haar plek weten,” stelt zijn vrouw Leonore fel. “Ik kon het altijd ruiken als een andere vrouw iets claimde, MIJN vent van mij wilde afpakken.  Daar gingen mijn stekels van overeind. Spelen, experimenteren, vriendschap, dat is allemaal goed. Maar niet stoken, geen schade aanrichten. Ik was nummer Een, Ingrid is nummer Twee geworden. En dat kon ik alleen accepteren omdat zij mij ons geluk niet misgunde. En omdat alles besproken werd, ook met haar er bij.”
Herman is het daarmee eens. “De regel is simpel,” zegt hij. “Wat gij niet wilt, dat u geschiedt, doet dat ook aan een ander niet. En omgekeerd, geef je partner net zo veel ruimte als je zelf neemt.”

Benny: “Er is op dit punt nog veel werk aan de winkel. Bij veel mensen heerst nog een schijnheilige moraal. Het thuis goed hebben maar zo nu en dan toch stiekem vreemd gaan. Echte openheid is daar flink taboe. Weinig mannen gaan goed voor zichzelf gaan staan. Ze gaan de confrontatie uit de weg uit angst voor de gevolgen en kiezen er dan voor dingen stiekem te doen. Onderzoek wijst er op dat in minstens 42% van alle relaties en ook derden in het spel zijn. Bedrog is wijd verspreid en juist als dat ontdekt wordt, vallen er grote gaten. Iemands vertrouwen wordt beschadigd.”
Erik: “De bedrogen partner voelt zich de sluitpost, goed voor het aanrecht en de kinderen of als man goed voor het kostwinnerschap en de reparaties in huis. Ik ken de situatie van de andere kant. Toen mijn vriendin ineens heel enthousiast begon te vertellen over een jeugdliefde die ze op de camping had ontdekt, gingen er letterlijk steken door mijn hele lichaam. Alsof er messen in me werden gestoken. Ik voorvoelde dat ik haar kwijt zou raken, ik heb deuken in haar auto geschopt, mezelf beschadigd, geschreeuwd, getierd. En er was nog niets seksueels tussen die twee gebeurd! Maar ik wist het gewoon: die twee houden van elkaar. En zo was het dus ook. Iets onvermijdelijks, waar ik meer dan een jaar pijn van gehad heb. Al mijn eigen onzekerheden kwamen naar boven. Totdat ik kon accepteren dat zij en ik iets unieks hadden. Het uitspreken van mijn verdriet heeft mij veel geholpen en ik heb er respect van haar mee verdiend. Ik ben mezelf gebleven. Met mijn verliesangst. Achteraf is haar liefde voor mij alleen maar groter geworden, juist omdat ik haar toch iets kon gunnen dat voor haar zo belangrijk was: die jeugdliefde. Soms gaan we met z’n drieën uit. En dan besluit zij met wie ze slaapt. Twee, drie keer diep ademhalen en hup, dan ben ik weer over de teleurstelling heen. Want een dag later is het weer feest met mij.”

Jenny: “Ik merkte al vroeg in onze vriendschap gevoelens van mijn partner op voor een nicht van mij. Wel heel erg blij als ze elkaar zagen, de slappe lach samen, altijd direct naast elkaar gaan zitten bij familiefeestjes. Het ging opvallen, maar ze gaven het zichzelf niet toe. Ik vond steeds dat ik boven mijn jaloezie uit moest kunnen, maar ik kreeg er meer en meer last van. Ik ben vijftig, zij is tien jaar jonger, slanker en mooier. Vond ik. Ik kon absoluut niet relativeren. Na een jaar ploeteren vroeg ik heel emotioneel Hans of hij seks met haar zou willen. Hij zei een paar keer dat ik de vraag niet moest stellen als ik het antwoord eigenlijk niet aan zou kunnen. Dus nam ik me voor om zijn antwoord, het ja, te respecteren. Tja, en daarna ging ik onredelijke eisen stellen. Dat is erbij zou willen zijn als ze voor het eerst met elkaar naar bed zouden gaan. Dat ik ook iets met haar zou willen proberen. Enzovoorts. Allemaal jaloerse pogingen van er dan toch bij willen horen. Het heeft me best wel veel gekost (ook aan een goede therapeut) om me te realiseren, dat het iets van hen was, niet automatisch een uitbreiding van MIJN invloedssfeer. Dat is nu drie jaar geleden. Ik heb kortgeleden bovendien moeten erkennen dat ik zelf veel ondeugender ben, dat ik mezelf altijd had wijs gemaakt. Hans is wat dat betreft een zeer confronterende spiegel voor mij geweest. Tegenwoordig nemen hij en mijn nicht een paar keer per jaar een weekend met elkaar op. Zij is gescheiden omdat haar man haar diepe gevoelens voor Hans niet aan kon. Heel verdrietig, te meer omdat er zoveel andere opties waren. Ik ben toch eens op een feest met een heel grappig meisje in bed gedoken, een scharreltje, als experiment. Dat heeft me enorm veel vrijheid gebracht. Het is nog steeds een intieme vriendin waar ik vaak mee op stap ga. Liefde? Niet vergelijkbaar met wat ik met Hans heb. Hij vond me dapper, hij vond het ook geil, maar hij liet mij volledig mijn eigen pad uitzoeken. Ach, alles heeft nut. Ik zie veel jonge mensen in een vreselijke truttigheid leven, verstikt in moraal en beloften, helemaal terug naar de jaren ’50. Ik ben dankbaar voor de mogelijkheden die ik heb gekregen. Een lifestyle change. Eerlijker mezelf zijn. Mijn relatie met Hans is de eerlijkste die ik ooit gehad heb. Dat is het wezen van polyamorie. Daar ben ik van overtuigd.”

Meer informatie op http://www.polyamorie.nl/de-eerlijkste-verhouding-die-ik-ooit-heb-gehad-gastblog-peter-den-haring  of  http://www.purenature.nl/polyamorie of op http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/relatie-en-huwelijk/55070-houden-van-meerdere-personen-wat-is-eigenlijk-polyamorie.html

Peter den Haring